Bu yazımda sizlere Deepfake’ in kısa bir tanımını yaptıktan sonra İK dünyasında ne gibi sorunlara yol açabileceğinden bahsetmek istiyorum.
Deepfake Nedir?
Deepfake, yapay zeka ve makine öğreniminin bir arada kullanılmasıyla ortaya çıkan kullanıcıların videolarını, sesini ve yüzlerini değiştirmeye yarayan çok güçlü bir teknolojidir.
Bu teknoloji ilk kez Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Başkanı olan Nancy Pelosi’nin halsiz ve hasta videosunun 6,5 milyon izlenmesiyle gündeme geldi. Daha önce hiç yapmadığınız veya söylemediğiniz şeyleri Deepfake teknoloji sayesinde yapmış veya söylemiş olarak gösterebilirsiniz. Çoğu Deepfake şimdiye kadar politikacıları ve ünlüleri hedef alsa da bu teknoloji zamanla iş dünyasında da yerini almaya başladı ve bu durumda iş verenler veya çalışanlar için çok yeni güvenlik açıkları oluşmasına olanak sağlıyor. Yazımın devamında ne gibi açıkların oluştuğundan bahsedeceğim.
Kimler Deepfake’e karşı savunmasız?
Kurumsal yöneticiler ve diğer tanınmış girişimcilerin Deepfake radarına girmesi diğer pozisyonlara göre kuvvetle muhtemel çünkü bu insanlar hayatlarını toplum önünde yaşıyorlar ve bu sebeple internet aleminde birçok ses ve video içeriklerine ulaşabilirsiniz. Bu durum da bir Deepfake videosu yaratmak için gerekli olan her şeyi ayağınıza getiriyor.
Deepfake işverenlerin veya çalışanların canını nasıl yakabilir?
Bir CEO hayal edelim ve bu kişinin finans departmanı yöneticisini arayarak acil bir para transferi talebinde bulduğunu düşünelim. Tabii ki telefonun ucundaki kişi CEO abimiz değil onun internetteki ses kayıtlarından sahte bir ses oluşturmuş yetenekli dolandırıcımız. Bu durumda siz ne yapardınız? Durumu sorgular mıydınız yoksa yöneticinizin telaşlı ve acil sesine kanarak istenilen para transferini anında gerçekleştirir miydiniz? Bu durumla şu ana kadar birçok şirket yüzleşmiş ve çok ciddi paralar kaybetmiş durumda.
Deepfake in tehlikeli silahlarından birisi de iş yerinizde çalışan kadın arkadaşlarınızın müstehcen içerikli videolardaki oyuncuların yüzleriyle değiştirilmesi. Tıpkı zamanında Scarlett Johansson’a yapılıp bir skandala yol açtığı gibi. İş dünyasında kadın ve erkeklerin birbirine karşı uygunsuz davranışlarda bulunması yeni olan bir şey değil fakat teknolojinin gelişmesiyle birlikte birbirine zarar vermek isteyenler için birçok yeni yol açılıyor.
Videonun sahte olup olmadığını nasıl tespit edebiliriz?
Genellikle bu tür sahte seslerde gerçek seslerde bulunmayan ufak tınılar ve yapılar bulunur birazcık dikkatle bu sesleri tespit edebilirsiniz. Bundan dolayı Deepfake atakları genellikle hızlı karar vermesi gereken pozisyonlara düzenlenir. Dikkati dağılsın, yanlış karar verilsin ve paralar cepte. Peki sahte videoların tespiti için neler yapabiliriz? Konuşan kişinin göz kırpma sayılarını sayabilirsiniz. Bunun farkına varan saldırganlar durumu çözmeye çalışsa da hala tam anlamıyla başarabilmiş değiller.
Sahte video ve sesleri tespit etme konusunda epeyce yol kat etmiş olsak bile Deepfake videolar ve sesler yaratmak oldukça kolaylaşmış ve yayılmış durumda bu da maalesef potansiyel zararlar konusunda bizleri habersiz bırakıyor.
Çalışanlar bu durum karşısında ne yapmalı?
Çalışan-Şirket ilişkilerinin çok daha dikkatli ve tedbirli olması gereken yeni bir döneme giriyoruz. Çalışanlar yolunda gitmeyen bir durumla karşılaştıklarında bu durumla nasıl başa çıkacakları ve doğrulama yapacakları konusunda eğitilmeliler. Ayrıca artık her gördüğü veya duyduğu şeye inanmamalılar.
Bu yüzden de şirketler bu tarz durumlar için çalışanlarına Deepfake teknolojisinin iş dünyasındaki gücünden ve tehlikesinden bahsetmeli ve acil durum protokolü hazırlamalı. Mesela bu protokollerde çalışanın telefon karşısındaki dolandırıcıya beklemediği bir soru sorması ve aldığı cevaptan durumun gerçekliğini analiz etmesi yer alabilir.
Son Olarak
Yazımızın sonuna geldik. Buraya kadar okumaya devam ettiğiniz için çok teşekkür ederim. Umarım size bir şeyler katabilmiş, yeni bakış açıları kazandırabilmişimdir. ODTÜ Yapay Zeka Topluluğu olarak Deepfake Nedir? Adlı videomuza da buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.